WITAMINOWY NIEZBĘDNIK - WIT. B3

Niacyna, inaczej kwas nikotynowy to kolejna ważna substancja, która reguluje szereg procesów życiowych. Wspiera działanie układu nerwowego i jest niezbędna do syntezy niektórych hormonów. Jakie są pozostałe korzyści witaminy B3? Koniecznie przeczytaj do końca, a dowiesz się czegoś, co może Cię zaskoczyć.

Budowa i wchłanianie niacyny

Witamina B3, czyli niacyna to połączenie kwasu nikotynowego i jego amidu (nikotynamidu), a także form będących koenzymami, m.in. rybozyd nikotynamidu. 

Kwas nikotynowy jest wchłaniany w jelicie cienkim na zasadzie transportu aktywnego i biernego, w zależności od stężenia. Następnie jest przekształcany do formy koenzymu we krwi, nerkach, mózgu i wątrobie.

Niacyna jest częściowo syntetyzowana przy udziale innych witamin z grupy B z tryptofanu. Z 60 mg tryptofanu może powstać 1 mg niacyny. Tryptofan zawierają takie produkty jak orzechy czy nasiona roślin strączkowych. 

Witamina B3 nie jest magazynowana w ludzkim organizmie w znaczących ilościach. Dzienne zapotrzebowanie dla dorosłej osoby to 14-16 mg/dobę.

Znaczenie witaminy B3

NAD (czyli dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy) oraz NADP (czyli fosforan dinukleotydu nikotynoamidoadeninowego) zawierające niacynę są koenzymami blisko 200 rodzajów enzymów katalizujących reakcje związane z transportem elektronów. Ma to wpływ na metabolizm białek, tłuszczów i węglowodanów. Ponadto, niacyna potrafi zwiększać zawartość HDL, które działają przeciwmiażdżycowo i rozszerzają naczynia krwionośne. Witamina B3 reguluje również syntezę trójglicerydów przez wątrobę.

Witaminy z grupy B mają szczególne znaczenie dla funkcjonowania układu nerwowego. Niacyna jest stosowana w terapii migren i napięciowych bólów głowy. Rozszerza ona naczynia krwionośne, co wpływa na rozszerzenie tętnic wewnątrzczaszkowych i daję ulgę w ostrym bólu głowy. Dodatkowo, kwas nikotynowy pomocny jest w wspomaganiu leczenia depresji.

Niedobór i nadmiar niacyny

Niedostateczna podaż witaminy B3 zaburza procesy glikolizy, a także syntezę kwasów tłuszczowych. Duże niedobory objawiają się pelagrą, czyli zapaleniem skóry, jamy ustnej, biegunkami i zaburzeniami układu nerwowego (tj. zawroty głowy, bezsenność, zaburzenia psychiczne). 

Wysokie dawki niacyny oddziałują na stan skóry, powodując zaczerwienienie, swędzenie oraz suchość skóry. Odnotowano również problemy od strony układu pokarmowego oraz zaburzenia pracy wątroby, w tym jej martwicę. 

Przy wysokich dawkach wit. B3 zwiększa się zawartość poziomu glukozy we krwi z powodu zmniejszonej wrażliwości tkanek na insulinę. Inne skutki nadmiaru kwasu nikotynowego to hiperurykemia i dna moczanowa czy zaburzenia widzenia (m.in. nieostre widzenie czy zapalenie spojówek). 

 

Podsumowując, w świetle powyższych informacji obecność źródeł żywieniowych witaminy B3 w codziennym jadłospisie jest niezwykle ważna. Jednak, w przypadku stosowania suplementacji należy kontrolować dawkę preparatu w celu obniżenia ryzyka wystąpienia skutków niepożądanych.