JAK NIE MARNOWAĆ ŻYWNOŚCI?

Ostatnio odbyła się kolejna interesująca prelekcja organizowana przez Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie w ramach „Wszechnicy Żywieniowej” na temat jak nie marnować żywności. Prelegentkami tego spotkania były dr inż. Beata Bilska i dr inż. Marzena Tomaszewska z Zakładu Higieny i Zarządzania Jakością Żywności z SGGW oraz dr inż. Maria Kowalewska z Federacji Polskich Banków Żywności. Specjalnie dla Was przygotowaliśmy relację z tego wydarzenia.

Pierwszy wykład prowadzony był przez dr inż. Beatę Bilską. Na wstępie prowadząca przedstawiła definicję marnotrawstwa żywności: 

- „ zmarnowana żywność to surowce i produkty wytworzone na cele konsumpcyjne, które nie zostały spożyte przez człowieka”.

Podkreśliła, że nie dotyczy ona części niejadalnych produktów takich jak kości czy ości. Następnie poznaliśmy statystyki na temat marnotrawstwa żywności na świecie, z których mogliśmy dowiedzieć się, że:

* 1/3 wyprodukowanej na świecie żywności zostaje zmarnowana, czyli ok. 1,3 mld ton/rok . W Europie marnuje się ponad 80 mln ton żywności,

*  najwięcej żywności marnuje się w krajach wysokorozwiniętych, takich jak Ameryka Północna, Europa, Ameryka Łacińska,

*  w Europie Polska znajduje się w czołówce i zajmuje 5.miejsce, średnio rocznie marnujemy ok.9 mln ton rocznie co daje ok 54 kg zmarnowanej żywności na osobę. 

Prowadząca wykład wspomniała również o konsekwencjach marnotrawstwa żywności, które można podzielić na społeczne, ekonomiczne, środowiskowe. Pierwsze wiążą się z problemem głodu i niedożywienia oraz etyką.  Ekonomiczne to utracona wartość finansowa oraz realna strata pieniędzy i konsekwencje środowiskowe, które mają wpływ na emisję gazów cieplarnianych. 

Na koniec prelekcji zostały przytoczone kolejne statystyki na temat problemu głodu i niedożywienia na świecie. Dowiedzieliśmy się z nich, że aż 870 mln osób głoduje, a 2 mln jest niedożywionych. Przedstawiono również problem niedożywienia w Polsce, z którego wynika, że ok.5 % Polaków żyje w ubóstwie skrajnym. W Polsce w dużym stopniu niedożywione są dzieci, ze statystyk wynika, że:

* ponad 260 tys. dzieci zaczyna dzień bez śniadania

* 170 tys. dzieci cierpi z powodu niedożywienia

* ponad 70 tys. dzieci je tylko to, co dostanie w szkole

*3-4% polskich rodzin nie stać, by podać dziecku mięso lub rybę

 

Dowiedzieliśmy się również o tym, że średnio 1 osoba w Polsce w ciągu miesiąca wyrzuca żywność o wartości 50 zł, co oznacza, ze 4 osobowa rodzina marnuje żywność o wartości ok 200 zł. W rocznym podsumowaniu daje nam to ok.2200 zł rocznie. 

Kolejnym tematem było przedstawienie deklaracji respondentów społeczeństwa polskiego, w wieku  18-35 lat, na temat wrzucania żywności. 

Na pytanie: czy wyrzucasz żywność udzieli następujących odpowiedzi:

* 62 % wyrzuca żywność     * 29% czasami wyrzuca    *9% nie wyrzuca żywności

Na pytanie: co jest powodem wyrzucania żywności odpowiedzieli:

* 68% przekroczenie terminu ważności    *15% niewłaściwe przechowywanie  *13% zbyt duże zakupy     *3%zepsucie

Na pytanie: jakie produkty najczęściej są wyrzucane odpowiedzieli: 

* 52% pieczywo   *42% warzywa   *34%jogurty   * 24% owoce

Na pytanie: czy przygotowujesz listę zakupów odpowiedzieli:

*52% tak, przygotowuję      *  35% czasami    * 13% nie

 

Druga prelekcja była prowadzona przez  dr inż. Marzenę Tomaszewską i był ona w całości poświęcona krokom, które pomogą w ograniczaniu marnowania żywności w gospodarstwach domowych. I tak prowadząca wymieniła 10 pomocnych rozwiązań:

1. Proponowanie mniejszych porcji

Przygotowanie tyle jedzenia ile rodzina jest w stanie zjeść oraz podanie potraw na półmiskach, aby każdy z członków rodziny mógł nałożyć sobie odpowiednią porcję. 

2.  Przemyślana lista zakupów

Przed zakupami należy przejrzeć dokładnie lodówkę i nie powinno się robić zakupów z tzw.”pustym żołądkiem”. Ważna jest również kolejność zakupów: pierwsze powinny być produkty nieżywnościowe, następnie żywność wymagająca przechowywania, a na końcu świeża żywność wymagająca przechowywania.

3. Kupowanie „brzydkiej żywności”

Owoce i warzywa niekształtne są zdrowe i smaczne.

4. Właściwe przechowywanie żywności

Ważne, aby przechowywać żywność w odpowiednich dla nich miejscach takich jak szafka, lodówka, zamrażarka. 

5. Stosowanie zasady FIFO

FIFO (first in, first out) czyli pierwsze weszło, pierwsze wyszło czyli produkty w lodówce oraz szafkach powinny być ustawione zgodnie z terminami przydatności, aby w pierwszej kolejności sięgnąć po te, które mają krótszy termin. 

6.  Terminy ważności

Należy zwracać szczególną uwagę na daty i rozumieć różnice w określeniach takich jak: należy spożyć do (dla produktów nietrwałych), najlepiej spożyć przed (dla produktów trwałych), najlepiej spożyć przed końcem (dla produktów o trwałości 3-18 miesięcy). 

7. Spożytkowanie resztek jedzenia

Zamiast wyrzucać żywność można z niej przygotować inne potrawy. Dla przykładu z ugotowanych ziemniaków można przygotować kopytka. 

8. Kompostowanie odpadów

Gdy istnieje taka możliwość warto z resztek jedzenia pozyskać naturalny nawóz. 

9. Dbanie o higienę i procesy

Korzystanie z oddzielnego sprzętu kuchennego przeznaczonego dla ryb, drobiu, mięsa. Rozmrażanie żywności w lodówce, a nie temperaturze pokojowej. 

10. Dzielenie się żywnością z innymi

Nadmiar żywności powinien zostać przekazany potrzebującym. 

Ostatnia prelekcja była prowadzona przez dr inż. Marię Kowalewską z Federacji Polskich Banków Żywności. Ta część wykładu dotyczyła dzielenia się żywnością z innymi osobami oraz zostały wymienione kampanie społeczne, które mają na celu walkę z marnowaniem jedzenia.