O NIETOLERANCJI GLUTENU ZWANEJ CELIAKIĄ



16 maja obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Celiakii organizowany w Europie od 2006 roku. Do niedawna celiakię uważano za rzadkie schorzenie, które najczęściej występuje u dzieci i z biegiem lat zanika. Aktualnie jest jedną z najbardziej popularnych chorób na świecie. W każdym kraju występuje u przynajmniej 1% populacji, a z roku na rok takich osób przybywa. Najprawdopodobniej jest to związane z coraz większym spożyciem wysokoglutenowych odmian zbóż.

 

Celiakia

Jest to choroba trzewna, autoimmunologiczna o podłożu genetycznym, która charakteryzuje się trwałą nietolerancją białka zapasowego (glutenu) zawartego w zbożach takich jak pszenica, żyto, orkisz i owies. Co ciekawe, owies może być spożywany, ale wyłącznie z certyfikatem jako produkt bezglutenowy, czyli wolny od zanieczyszczeń innymi zbożami. W celiakii gluten działa toksycznie, prowadząc do zaniku kosmków jelita cienkiego, wypustek błony śluzowej, które odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych i zwiększają powierzchnię jelita. Ryzyko choroby wzrasta u osób z cukrzycą typu 1, autoimmunologiczną chorobą wątroby, tarczycy, z zespołem Downa, Williamsa czy Turnera.



Objawy

Niestety, celiakia u większości przypadków nie zostaje zdiagnozowana. Choroba może dawać niejednolite objawy o różnym nasileniu, które są źle interpretowane. Najczęściej błędnie uznawana jest za zespół jelita wrażliwego, a ustalenie prawidłowej diagnozy może zająć nawet kilka lat. Do najbardziej charakterystycznych symptomów należą:

  • wzdęcia

  • biegunki wodniste

  • biegunki śluzowe

  • bóle brzucha

  • obniżony nastrój

  • utrata masy ciała

  • niski wzrost

  • zaburzenia rozwoju u dzieci



Dieta

Potwierdzenie celiakii wiąże się z koniecznością przejścia na ścisłą dietę bezglutenową stosowaną do końca życia. Dzięki niej wszelkie objawy mijają, a pacjent funkcjonuje jak zdrowa osoba. W diecie dozwolone są wszystkie produkty niezawierające glutenu oraz przetworzone, w których jego zawartość nie przekracza 20 miligramów na kilogram. Na rynku dostępnych jest wiele artykułów bezglutenowych oznaczonych symbolem przekreślonego kłosa. W celu konserwacji, poprawy smaku, koloru, zapachu lub konsystencji, w przemyśle spożywczym używa się różnych dodatków do żywności. W diecie bezglutenowej dozwolonych jest ich kilka: agar, guma guar, guma ksantanowa, glutaminian sodu, karagen, karob, maltodekstryna, mączka chleba świętojańskiego, pektyna, syrop glukozowo-fruktozowy oraz aromaty nieprodukowane z pszenicy.
W związku z utrudnionym wchłanianiem składników odżywczych mogą występować niedobory organizmu. Do najczęstszych należą: żelaza, kwasu foliowego, witaminy D, wapnia, magnezu i witaminy B12. W przypadku bardzo dotkliwego zaniku należy wprowadzić dietę bezlaktozową, ponieważ laktoza również nie będzie trawiona. Dodatkowo posiłki powinny być lekkostrawne, przynajmniej na początkowym etapie leczenia. Utrzymanie dobrze zbilansowanej i odpowiedniej diety pozwala całkowicie zapomnieć o chorobie.



Warto wiedzieć, że leki i kosmetyki dopuszczone do obrotu, na terenie Unii Europejskiej, nie zawierają glutenu. Należy jednak uważać na wszelkiego rodzaju suplementy diety i dokładnie sprawdzać skład pod kątem zawartości tego białka. Pełna regeneracja kosmków jelitowych jest sprawą indywidualną i trwa od kilku do kilkunastu tygodni, a nawet kilku lat. W przypadku nieleczonej celiakii dochodzi do trwałego stanu zapalnego w organizmie, który stale pogłębia oznaki choroby, obniżając komfort życia.



Źródło:

https://celiakia.pl/celiakia/celiakia/

https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.4.10.

https://www.nfz.gov.pl/gfx/nfz/userfiles/_public/dla_pacjenta/fop/celiakia_-_przewodnik_dla_pacjenta.pdf

https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/celiakia-jak-o-siebie-dbac

https://www.tandfonline.com/doi/full/10.3109/07853890.2013.849383?scroll=top&needAccess=true



Copyright 2024 Dietetykpro - wszelkie prawa zastrzeżone

Code & Design by

Strona wykorzystuje cookie

Strona dietetykpro.pl korzysta z ciasteczek w celu realizacji usług oraz dopasowania komunikacji do zainteresowań użytkownika. Korzystając z niej akceptujesz Politykę Prywatności