Kompendium
Dieta naturalna jest dietą, która w danej społeczności zaspokaja wszystkie potrzeby pokarmowe z wykorzystaniem fizycznie dostępnych środków spożywczych wykluczając stosowanie produktów otrzymywanych przy pomocy obróbki chemicznej.
Dietą śródziemnomorską nazywamy sposób żywienia, który jest charakterystyczny dla krajów śródziemnomorskich, w której źródłem tłuszczu jest oliwa z oliwek. W diecie tej przeważają produkty pochodzenia roślinnego, a w ilościach umiarkowanych występują napoje fermentowane mleczne, ryby, drób oraz jaja. Czerwone mięso jest natomiast spożywane sporadycznie. Charakterystyczną cechą tej diety jest również czerwone wino spożywane do każdego posiłku.
Dieta ubogoenergetyczna (dieta niskoenergetyczna) jest dietą zalecaną głównie w otyłości, której wartość energetyczna może się wahać od 1200 do 2000 kcal, zależnie od wzrostu, płci, wieku, trybu życia i stopnia nadwagi.
Dietetycznym środkiem spożywczym określamy produkt, który ze względu na specjalny skład lub sposób przygotowania różni się od środków powszechnego spożycia i jest przeznaczony do zaspokajania deklarowanych na opakowaniu szczególnych portrzeb żywieniowych.
Dietetyk jest specjalistą posiadającym kwalifikacje w zakresie nauki o żywności oraz żywieniu człowieka chorego i zdrowego, który zajmuje się planowaniem jadłospisów w szpitalach, sanatoriach i innych placówkach.
Dietetyka jest nauką z dziedziny medycyny, zajmującą się poznawaniem roli żywienia w etiopatogenezie chorób oraz jego stosowaniu w profilaktyce i terapii.
To dopuszczalne substancje dodatkowe, nie stanowiące typowego składnika żywności, normalnie nie spożywalne, których użycie w procesach technologicznych powoduje zamierzone rezultaty w danym produkcie spożywczym. Dodatki do żywności to nie substancje powodujące zachowanie lub poprawienie wartości odżywczej. Używane są wtedy, gdy ich obecność w danym produkcie lub półprodukcie jest niezbędna i jest co najmniej obojętna dla stanu zdrowia.
Dojadanie to okazyjne spożywanie produktów lub zestawów produktów między zwyczajowymi posiłkami, przeważnie w niewielkich ilościach.
Dwunastnica to początkowy fragment jelita cienkiego o długości około 20cm, do którego dopływają sok trzustkowy i żółć. Tzw. gruczoły Brunnera znajdujące się w dwunastnicy wydzielają duże ilości śluzu, którego rolą jest ochrona błony śluzowej przed działaniem kwasu żołądkowego.
Zaburzenie trawienia i wchłaniania składników pożywienia w przewodzie pokarmowym nazywamy niestrawnością lub dysepsją. Dysepsja czynnościowa to zespół objawów naśladujących chorobę wrzodową i stany zapalne żołądka.
Dysgeuzja to zaburzenie w funkcjonowaniu zmysłu smaku, przejawiające się m.in. jakościowym spaczeniem odczuwania smaku i występowaniem obcych posmaków.
Dyskineza dróg żółciowych jest zaburzeniem związanym z pracą przewodu pokarmowego, zwłaszcza procesu wydzielana żółci. Wpływa negatywnie na trawienie, szczególnie na wydzielanie żółci, co może powodować stres.
Dysosmia to zaburzenia w funkcjonalności zmysłu powonienia , przejawiające się m.in. jakościowym spaczeniem odbioru bodźców zapachowych i mogące być następstwem ostrego wirusowego zapalenia wątroby albo grypy.
Efekt jo-jo to niekorzystne dla zdrowia naprzemienne redukowanie i zwiększanie masy ciała występujące często u osób otyłych stostujących głodówki lub drastyczne diety odchudzające, a następnie powracających do poprzednich zwyczajów żywieniowych.
Egzopeptydazy to enzymy proteolityczne z grupy proteaz trawiące białka. Katalizują oddzielanie od łańcuchów peptydowych pojedyńczych aminokwasów. Dzielą się na karboksypeptydazy, aminopeptydazy i dwupeptydazy.
Elektrolitami nazywamy substancje, które po rozpuszczeniu w wodzie ulegają dysocjacji elektrolitycznej na jony, dzięki czemu przewodzą prąd elektryczny.
Ergokalcyferol to organiczny związek chemiczny należący do grupy witamin D. Produkowany jest w organizmach roślin, drożdży i grzybów pod wpływem światła słonecznego z ergosterolu. Poddany wysokiej temperaturze zmienia się w nieaktywne biologicznie izomery.
Flawedo (z ang. flavedo) jest zewnętrzną częścią owocni owoców cytrusowych, w której występują gruczowy olejkowe. Jest ona wykorzystywana w cukiernictwie.
Fosfolipidy są estrami glicerolu lub sfingozyny z kwasem fosforowym i kwasami tłuszczowymi. Kwas fosforowy łączy się przez grupy OH z alkoholem (glicerolem lub sfingozyną) i komponentną azotową: choliną, kolaminą, seryną. Fosfolipidy różnią sie nie tylko substancją azotową, lecz także rodzajem kwasów tłuszczowych.
Fruktoza (inaczej cukier owocowy) jest cukrem prostym będącym ketoheksozą, występującym w miodzie, owocach i sokach owocowych, a w większych ilościach zawartym również w syropach fuktozowych. Jest słodsza niż sacharoza lub glukoza i szeroko stosowana w przemyśle cukierniczym jako środek zapobiegający krystalizacji oraz wysychaniu produktów.