FITOESTROGENY - ICH ROLA W OKRESIE MENOPAUZY

Fitoestrogeny są to związki pochodzenia roślinnego. Wykazują działania estrogenopodobne. Ich budowa chemiczna jest podobna do żeńskich estrogenów.

Wyróżnia się następujące klasy fitoestrogenów:

• flawonoidy,
• lignany,
• stilbeny.

ŹRÓDŁA FITOESTROGENÓW

Produktem żywnościowym najbogatszym w fitoestrogeny jest soja. Poza nią, większe ilości znajdziemy w innych nasionach roślin strączkowych, szpinaku oraz produktach pełnoziarnistych.

Fitoestrogeny występują również w roślinach psiankowatych, krzyżowych oraz dyniowatych.

FLAWONOIDY

Jest to bardzo zróżnicowana grupa związków. Występują w nasionach roślin strączkowych, innych warzywach, herbacie, winie czerwonym oraz wielu owocach.

LIGNANY

Ich źródłem są: siemię lniane, olej lniany, mąka lniana, produkty pełnoziarniste, ryż, nasiona i orzechy oraz warzywa i owoce.

STILBENY

Znajdziemy je głównie pod postacią resweratrolu w czerwonym winie, winogronach czy orzechach ziemnych.

DZIAŁANIE FITOESTROGENÓW

Na podstawie długich obserwacji epidemiologicznych wypracowano wnioski, że dieta bogata w produkty sojowe wiąże się z rzadszym występowaniem objawów menopauzy. Co więcej, w tej grupie również rzadziej pojawiały się przypadki nowotworów sutka u kobiet.

Średnie spożycie izoflawonów w Japonii utrzymuje się na poziomie 23-200 mg/dzień, natomiast w Europie jest to jedyne 3-11 mg dziennie.

W okresie klimakterium spada ilość estrogenów endogennych, a co za tym idzie, kobiety częściej zmagają się z:

- uderzeniami gorąca,

- obfitym poceniem się,

- zaburzeniami snu,

- apatią,

- zmiennością nastrojów,

- osłabioną koncentracją i zapamiętywaniem,

- kołataniem serca.


Uzupełnienie diety w fitoestrogeny może skutkować:

- zmniejszeniem ryzyka występowania chorób serca,

- zahamowaniem utraty masy kostnej oraz ochroną przed rozwinięciem się osteoporozy,

- poprawieniem ciśnienia krwi oraz profilu lipidowego,

- obniżeniem ryzyka zachorowalności na nowotwory hormonozależne.


W wielu badaniach podkreśla się korzyści ze stosowania fitohormonów w okresie menopauzalnym.

Udokumentowano pozytywny wpływ fitoestrogenów na spadek stężenia „złego” cholesterolu, na korzyść „dobrej” frakcji. To z kolei działa hamująco na rozwój chorób układu krążenia.

POMYSŁY NA DANIA Z SOI

1. Naleśniki razowe z tofu i borówkami
2. Śniadaniowy twarożek z tofu
3. Wegańskie spaghetti bolognese z tofu
4. Faszerowane bataty
5. Tofu tikka masala

Nie korzystasz z programu DietetykPro? Przetestuj za darmo i zyskaj dostęp do ponad 3800 przepisów!

FITOESTROGENY W ZIOŁACH

Czerwona koniczyna to jedna z roślin, która wpływa korzystnie na dolegliwości związane z klimakterium. Wpływa na poprawę kondycji włosów, skóry i paznokci, a także na wzrost libido, zmniejszenie częstotliwości uderzeń gorąca czy zniwelowanie zmęczenia i problemów ze snem. Innym przykładem jest pluskwica groniasta. W zielarstwie znana jest z działania estrogennego i hamowania utraty masy kostnej.

Podobne właściwości mają: niepokalanek pospolity, szałwia lekarska oraz kozłek lekarski.

PODSUMOWANIE

U pacjentek zmagających się z menopauzą warto rozważyć wprowadzenie do diety produktów bogatych w fitoestrogeny. U kobiet szczególnie cierpiących z powodu nieprzyjemnych objawów można dołączyć suplementację odpowiednimi środkami lub ziołami. Dotychczasowe badania wskazują pozytywny efekt tych substancji również na wzrost gęstości mineralnej kości.